Kinderen en jongeren beleven hun omgeving op een andere manier dan volwassenen. Als pedagoog is het ook interessant, leerzaam en van belang om te kijken naar hoe kinderen zelf het leven in armoede beleven, wat voor betekenis zij hier aan geven.

Om jullie als pedagogen en jeugdzorgwerkers meer inzicht te geven in de beleving van kinderen en jongeren die in armoede leven, wat van belang is om je beter te kunnen inleven en beter aan te kunnen sluiten bij het kind, is gebruik gemaakt van informatie in het vakblad 'Pedagogiek in Praktijk (PIP)'. Het septembernummer van de PIP gaat over armoede en hierin wordt in een artikel aandacht besteed aan de belevingswereld van kinderen en jongeren die in armoede leven. Daarnaast worden ook de eigen praktijkervaringen bij de Voedselbank uitgewerkt en gekoppeld hieraan.

Uit onderzoek blijkt dat kinderen zelf vaak niet vinden dat zij 'arm' zijn. Wanneer er aan een kind gevraagd wordt wat 'arm zijn' is, antwoorden zij dat mensen arm zijn als ze op straat moeten leven en helemaal geen geld hebben.
In het artikel wordt vernoemd dat het in de ontwikkeling van een kind van belang is om een gevoel van eigenwaarde te ontwikkelen. Dit gevoel van eigenwaarde wordt veelal ontwikkelt door 'ergens bij te horen', sociaal gewaardeerd te worden en interacties aan te kunnen gaan. Kinderen die in armoede leven hebben een beduidend kleiner sociaal leven en de vriendenkring is beperkter. In het artikel wordt de volgende beleving geschetst: 'Ik voel me niet thuis op school. Ik speel daar niet veel, omdat ik niet weet of de andere kinderen wel met mij willen spelen of vrienden willen zijn'. Hier wordt een concreet beeld geschetst van een minder gevoel van eigenwaarde van een kind dat leeft in armoede. Dit gevoel van eigenwaarde hangt samen met een minder uitgebreid sociaal leven.

Het sociaal isolement komt vaak ter sprake wanneer het gaat over armoede. Bij kinderen en jongeren speelt dit sociaal isolement minder. Ze gaan naar school, hebben daar wel vrienden. Wat kinderen en jongeren nodig blijken te hebben wat voorkomt uit het artikel, is meer steun vanuit de sociale omgeving. Meer steun vanwege hun ouders die vaak niet toe alles in staat zijn door de stress en druk, meer steun van leerkrachten in plaats van ontmoedigd te worden. De jongeren benoemen in het artikel dat de jongerenwerkers vaak een goede balans bieden tussen voldoende steun en autonomie. Als jeugdzorgwerker heb je hierdoor een belangrijke functie voor kinderen en jongeren die in armoede leven, omdat je steun kunt bieden in het helpen van keuzes maken, maar de jongen ook voldoende vrij kunt laten en kunt stimuleren om zelfstandig te worden.

Over het onderwijs zijn de kinderen en jongeren weinig positief. Ze gaan niet graag naar school en zien er ook de noodzaak niet van in.

Graag willen wij jullie zeker aanbevelen om het septembernummer van de PIP door te lezen. Hierin staat ook veel bruikbare informatie rondom het thema 'kinderarmoede' wat er voor kan zorgen dat jij als jeugdzorgwerker nog beter kunt aansluiten bij een gezin dat leeft in armoede.